e000697340000
PärnumaaTori
Lorenberg, H.
1930

Metadata

COL: H. Lorenberg, Pärnu Poegl. Gümn. IV kl.
ID: E 69734/6
LLIIK: Mardilaulud
LOC: Tori khk., Paikuse (Taali) v.
ZANR: kombekirjeldus
TMP: 1930

Mardi ja Kadri kombeid.

Nii kadri- kui ka mardipäev oli poolpüha, tööd ei tehtud. Söökideks valmistati vorste, verekäkke ja vahel soolaube. Jänu kustutamiseks pruuliti õlut. Päämine huvi oli koondatud mõlemal päeval õhtule. Mardiõhtul riietuti "martideks" s.o. meesteks, kuna kadriõhtul riietuti naisteks. Selga pandi pahurpidi kasukaid, näod määriti ja värviti, pääkatted olid igasugused koomilised torbikud ja mütsid. Marte kui ka kadrisid oli kahesuguseid: kerjajad mardid ehk mardisandid ja harilikud mardid. Sisse minnes lauldi:
    4  Tere eite, tere taati,
    5  tere lahke pererahvas.
    6  Tulin mardiks õnne tooma
    7  Ette tuppa eideõnne,
    8  taha tuppa taadiõnne
pag. 69735
    10  Põrandale poisteõnne,
    11  Lee ette lasteõnne,
    12  Nurka noore neiu õnne,
    13  Kerisele kilgiõnne.
    14  Mart on tulnud kauge'elta,
    15  Mart on astund allikasse,
    16  Kukkund porilombisse.
    17  Mardil küütsed külmetavad,
    18  Mardi varbad valutavad,
    19  Kõrvalestad kipitavad.
Kui pererahvas oli lahke ja lubas marte sisse tulla, siis martide juht võttis kaelas olevast kotist teri ja neid maha puistades, soovis hääd vilja-, lina- ja karjaõnne. Pääle selle hakkasid mardid kaasas oleva pillimehe saatel tantsima. Lõpetades tantsu, nuruti andeid, mida saades pererahvast õnnistati, lahkuti lauldes.
Kui aga marte ei lastud sisse, mida küll väga harva juhtus, siis nad sajatades väljas laulsid:
pag. 69736
    25  Saagu, saagu, ma sajatan,
    26  Saagu sa sohu surema,
    27  Aia ääre kõngema!
    28  Sortsi toogu sulle surma,
    29  Lepalindu sulle leina,
    30  Harakas aidavargust,
    31  Toonekurg tulekahju.
    32  Saagu su kari kärvama,
    33  Rukkinabrad näbrastama,
    34  Heinakuhjad mädanema.
Saadud annetega läksid mardid, ringkäigu lõppedes, kõrtsi või mõnda tallu, kus siis nõnda kaua viibiti, kuni lõppes toidumoon.
Kadrikombed sarnanevad üldjoontes mardikommetele, ainult nime on muudetud. Kadripäeva peeti üldiselt vähem, ja ka "kadrideks" käidi harvemini.

The similar poems were computed automatically using an optimized weighted alignment algorithm (Janicki, 2022) on sequences of verses.

Similar poems

E 69725 (1) 67 %
E 69717/20 28 %
H II 68, 660 (9) 18 %
E 86050 (3) 18 %
H II 26, 549/50 (11) 18 %
EÜS X 2461 (45) 18 %
ERA I 3, 103 (17) 17 %
ERA II 16, 257/8 (2) 17 %
E 78242/4 (1) 17 %
ERA II 298, 151 (17) 16 %
E 69751/4 16 %
ERA II 207, 34 16 %
EÜS X 2616/7 (111) 16 %
ERA II 16, 468/9 (30) 16 %
ERA II 56, 273 (4) 15 %
E 69696 15 %
E 51144 15 %
EÜS XI 891 (84) 15 %
E 79553/5 15 %
E 84800/1 (1) 15 %
E 69666 (1) 15 %
E 69692/4 14 %
ERA II 166, 348/9 (34) 14 %
E 69880/1 14 %
TEM 5, 15/6 (7) 14 %
H III 9, 696/7 (5) 14 %
E 64764/5 (14) 14 %
E 69609 (1) 14 %
ERA II 60, 421 (1) 14 %
E 69438 (2) 14 %
E 69606 (1) 13 %
E 69604 13 %
E 69884/5 13 %
E 69908/9 13 %
E 69677/8 13 %
E 69603 (3) 13 %
ERA II 207, 48/9 13 %
ERA II 97, 588/9 (13) 13 %
ERA II 207, 3/4 13 %
E 79880/1 13 %
E 69600 (1) 13 %
ERA II 258, 156/7 (516) 13 %
E 69825/6 (1) 13 %
ERA II 304, 34/5 (591) 13 %
H II 18, 600 13 %
ERA II 41, 348 (3) 13 %
E 69745/6 13 %
E 79664/8 13 %
E 79823 12 %
H III 30, 536 (8) 12 %
E 71461 (2) 12 %
ERA II 55, 387/90 (7) 12 %
ERA II 207, 102/3 12 %
EÜS XII 1431/3 (19) 12 %
E 68962 12 %
E 69127/8 (1) 12 %
ERA II 195, 458/60 (16) 12 %
ERA II 135, 80 (9) 12 %
ERA II 159, 490 (51) 12 %
E 64760 (6) 12 %
ERA II 250, 641 (38) 12 %
E 69144/6 (2) 12 %
ERA II 130, 347 (52) 12 %
ERA II 207, 16/7 12 %
ERA II 207, 54/5 12 %
E 69742 12 %
E 78395/6 12 %
E 78245/5a (1) 12 %
E 70037/8 12 %
EKmS 4° 5, 509 (498b) 12 %
EKmS 4° 5, 554 (527) 12 %
E, StK 8, 87 (5) 12 %
E 69517/8 12 %
ERA II 6, 572 (18) 12 %
E 8286 (204) 12 %
E 69401/3 (1) 12 %
ERA II 193, 217 12 %
ERA II 149, 149 (25) 12 %
ERA II 17, 822/3 12 %
ERA II 55, 255/6 (1) 12 %
E 63688 (1) 12 %
E 69936/8 (1) 12 %
E 60533/4 (31) 11 %
E 78241 (1) 11 %
H II 28, 351 (25) 11 %
ERA II 287, 432 (20) 11 %
ERA II 293, 374 (42) 11 %
E 70004/6 (1) 11 %
H II 26, 972/3 (6) 11 %
EÜS III 21 (39) 11 %
EÜS X 2716/7 (302) 11 %
H III 14, 545/46 (3) 11 %
ERA II 182, 447/8 (331) 11 %
H, Ostrov 197/8 (10) 11 %
E 69501 11 %
EÜS VII 2523 (505) 11 %
EÜS XI 803 (7) 11 %
ERA II 159, 759 (34) 11 %
ERA II 37, 172/3 (32) 11 %
ERA II 250, 674 (88) 11 %
E 56993 11 %
ERA II 39, 332 (2) 11 %
ERA II 130, 243 (22) 11 %
E 66110/1 (1) 11 %
E 69749b/c 11 %
EÜS IX 1113 (44) 11 %
H II 68, 704a (1) 11 %
H II 34, 316 (15) 11 %
EKS 47, 45 11 %
ERA II 55, 108 (28) 11 %
E 69627/9 11 %
ERA II 62, 256/7 (82) 11 %
E 79548/52 11 %
ERA II 107, 392 11 %
EÜS V 1243 (3) 11 %
E 77865/7 (3) 11 %
H II 59, 503 (39) 11 %
E 71515/6 (12) 11 %
E 69538/9 (1) 11 %
E 69604 11 %
E 54324 (26) 11 %
ERA II 14, 606/7 (28) 11 %
EÜS VII 2600 (215/ 505) 11 %
E 69273/5 11 %
E 69823/4 11 %
ERA II 123, 304/5 (9) 11 %
E 69507/8 (1) 11 %
E 69596 (2) 11 %
E 69859/60 (1) 11 %
E 70025 (1) 11 %
E 78430/1 11 %
E 78613 (1) 11 %
E 81462/4 (1) 11 %
ERA II 207, 134/5 11 %
EÜS VIII 747/8 (347) 11 %
E 79647/51 11 %
ERA II 55, 390 (9) 11 %
ERA II 196, 415/6 (1590) 11 %
EÜS V 248d (12) 11 %
E, StK 29, 82/3 (2) 10 %
E 68921/3 10 %
E 69148/50 (1) 10 %
EÜS VI 985 (139) 10 %
ERA II 207, 106/8 10 %
ERA II 189, 543 (105) 10 %
EÜS III 24 (49) 10 %
H II 59, 506 (49) 10 %
ERA II 25, 43 (9) 10 %
E 79574/ (1) 10 %
H II 15, 772/3 (58) 10 %
E 69932/5 10 %
ERA II 16, 202/4 (24) 10 %
ERA II 193, 167/8 (12) 10 %
EÜS X 2229 (14) 10 %
EÜS X 2246 (24) 10 %
ERA II 266, 150 (350) 10 %
E 69497/8 10 %
ERA II 5, 235 (5) 10 %
E, StK 42, 192 (21) 10 %
H III 15, 593 (13) 10 %
E 69664/5 10 %
EÜS IV 1651 (130) 10 %
ERA II 281, 420 (10) 10 %
H II 47, 694 (2) 10 %
ERA II 222, 639/40 (43) 10 %
ERA II 55, 318/9 (1) 10 %
E 69799/a 10 %
E 73177/8 10 %
EÜS II 711 (202) 10 %
ERA II 27, 482/3 (27) 10 %
EÜS IX 69/70 (60) 10 %
EÜS IX 956 (19) 10 %
EÜS XII 1523 (95) 10 %
EÜS XII 1505/7 (82) 10 %
ERA II 166, 107/8 (1) 10 %
E 69240/2 10 %
E 79607/10 10 %
H II 29, 163 10 %
AES, MT 3, 6 (15) 10 %
E 69857 (1) 10 %
E 79667/80 10 %
ERA II 132, 182 (44) 10 %
ERA II 138, 27 (42) 10 %
E, StK 19, 72 (59) 10 %
E 69420/2 (1) 10 %
H II 22, 403/4 (11) 10 %
E 70076/8 10 %
ERA I 3, 717/8 (1) 10 %
EÜS IV 1714/5 (218) 10 %
E 79602/6 10 %
E 64762 (11) 10 %
EÜS VIII 2285/6 (27) 10 %
E, StK 8, 90 (2) 10 %
AES, MT 29, 4 10 %
E 9313/4 (5) 10 %
E XV 38 (223) 10 %
E 69606/7 (3) 10 %
E 16737 (10) 10 %
E 79706/8 10 %
E 78212/3 (1) 10 %
E 79714/6 10 %
E. StK 8, 99 (1) 10 %
H II 74, 881 (8) 10 %
E, StK 41, 242 (193) 10 %
ERA II 207, 109 10 %

Contains poems