Metadata

COL: Anna Peterson, Vändra põllum. ühisgümn. IV kl. õpil.
FUNC:
ID: E 79710/3
INF_ELUL: 56 a.
INF_NIMI: Kadri Ennik
LLIIK_YHT: Kalendrilaulud (Sanditamislaulud)
LOC: Vändra khk., (Uue-Vändra) v. < Suure-Jaani khk., Vändra (Vastsemõisa) v., Pärassaare k.
ZANR: kombekirjeldus/regilaul
TMP: 1932
TYP: Mardilaul
TYP_MRKS: [Massühtlustatud. Vajab motiivide täpsemat määramist]
TYP_YHT: Mardilaul

Mardipäevakombeid

Umbes 40 aastat tagasi oli marte kahte liiki: naljamardid ja sandimardid. Sandimardid kerjasid ja nurusid andeid. Naljamartideks käisid nooremad inimesed, lauleti, tantsiti, tehti nalja jne. Andeid nuruti ainult naljaviluks. Mardiks minnes oli tingimata "mardiisa" ja "mardiema", teised olid "mardilapsed", kes tuppa läksid paarikaupa, järgnedes vanemaile. Mardiisal ja -emal olid seljas eesti rahvariided: isal sinised, põlvedeni ulatuvad püksid, põlve ümber koondatud kahe vask-nööbiga, jalas pikad, mustad sukad, pastaldega. Seljas oli voolas-nööridega kuub, eest kinnitatud kahe haagiga, mis hõlmu koos hoidsid. Kaelas oli rätik, pääs "kannikatega kübar". Mardiemal oli pikuti triipudega seelik, jalas valged sukad, roosidega külgedel, ja pastlad. Pääs oli pärg, kaelas helmed, raha, rinnal sõled.
Külanoored kogunesid kusagile tallu ja läksid koos taludesse mardiks. Ukse taga mardiisa algatusel, kes ukse laulu lõpuni kinni hoidis, kui seda taheti seestpoolt avada. Mardiisa ja ema küsisid vahest "lastele" ka saia-leiba, ja mauku, mida lahkel meelel anti, kui oli. Kaasas oli martidel tingimata muusikariistu, pille, millest tähtsamad: torupill ja luik. Tehti nalja, lauldi, tantsiti ja mängiti. Nii käis ligi 40-liikmeline mardi-salkkond talust tallu, mardilaupäeva öösi läbi.
Mardilapsed moodustasid teised ülejää- nud mardid, pääle isa ja ema. Lastel olid seljas kas rahvariided või enamal juhusel olid nad lihtsalt maskeeritud, nii kuidas keegi sai: pääs kübarad sulgedega ilustatult jne.
Mardilaule:
    10  Peremees, peremehekene,
    11  perenaine, naisukene;
    12  puhu see tuli tubaje,
    13  lõõtsu lõke põrmandalle!
    14  Laske mardid tuppa tulla;
    15  mardi küüned külmetavad
    16  varva'ed valu ajavad
    17  sõrmeküüned sõitelevad.
    18  Mart on tulnud kaugelt:
    19  läbi lume lihma, lahma
    20  üle soo sihma, sahma.
    21  Peremees, peremehekene,
    22  perenaine, kuldapõlle
pag. 79713
    24  puhu see tuli tubale!
    25  Laske mardid sisse tulla,
    26  kui ei lase puistan ukse,
    27  mardi hulkas uksesepad,
    28  uksesepad, lukusepad,
    29  sagaratest saadan välja
    30  Mart teeb ise ukse uista puista,
    31  uista puista, hundiluista;
    32  karuluista paneb põõnad pääle,
    33  põdrasarvest pulgad sisse,
    34  kitsesarvest lingid külge.
    35  Perepoega saapasääri,
    36  peretütar, kuldakinga,
    37  puhu see tuli tubale,
    38  lõõtsu lõke põrmandalle.
    39  Laske mardid sisse tulla!
Sisse minnes tuppa, lauldud:
    42  Isi mina hilpsan, kargan, kalpsan
    43  noatupp lõi tuusen teivan.

The similar poems were computed automatically using an optimized weighted alignment algorithm (Janicki, 2022) on sequences of verses.

Similar poems

E 79661/3 67 %
E 79545/7 (7) 47 %
E 79556/8 31 %
EÜS III 628 (94) 27 %
E 85959/61 (1) 26 %
E 69914/6 26 %
E 79653/7 25 %
E 69258/9 24 %
ERA II 32, 51 (11) 24 %
E 79673/6 22 %
E 69708/10 21 %
E 78301/3 21 %
H II 26, 549/50 (11) 21 %
ERM 146, 63/5 (21) 21 %
E 78246/50 (2) 20 %
EKmS 4&amp;#xB0; 5, 509 (498b) 20 %
EKmS 4&amp;#xB0; 5, 554 (527) 20 %
E 79596/601 20 %
H II 4, 604/5 (84) 20 %
E 79664/8 19 %
E 8&amp;#xB0; VI 89 (376) 19 %
ERA II 86, 31/3 (19) 19 %
ERA II 196, 541/2 (38) 19 %
E 69598 (1) 19 %
E 69873/4 19 %
E 79683/4 19 %
ERA II 147, 555/6 (7) 19 %
H II 49, 526/8 (6) 19 %
H II 58, 782/3 (16) 18 %
H II 12, 393/4 (7) 18 %
ERA II 17, 171/2 (123) 18 %
ERA II 207, 16/7 18 %
H III 30, 535/6 (7) 18 %
EÜS XII 453 (45) 18 %
H II 21, 297/8 (17) 18 %
E 63688 (1) 18 %
Leoke 5, 115/9 (15) 18 %
E 70074/5 (2) 18 %
E 78277/8 18 %
E, StK 8, 238/9 (1) 17 %
E 76391/2 (22) 17 %
H II 47, 694 (2) 17 %
ERA II 208, 417/8 (11) 17 %
E, StK 8, 335/6 (13) 17 %
ERA II 212, 320 (3) 17 %
E 70076/8 17 %
ERA II 207, 56 17 %
E 79823 17 %
E 79695/700 17 %
E 69862/5 17 %
TEM 13, 15/6 (10) 17 %
E 52163/4 16 %
H II 20, 754/56 (1) 16 %
EÜS V 861 (121) 16 %
H II 26, 522/4 (17) 16 %
E 69144/6 (2) 16 %
H III 5, 669/70 (5) 16 %
H II 59, 476/77 (18) 16 %
ERA II 17, 332 (208) 16 %
H IV 3, 653/4 (3) 16 %
H II 27, 598/9 (16) 16 %
EÜS I 1041/2 (37) 16 %
H II 7, 693 (14) 16 %
ERA II 55, 614 (51) 16 %
E 69603 (3) 16 %
H II 2, 19 (34) 16 %
E 69600 (1) 16 %
EÜS X 2643/4 (171) 16 %
E 80337/9 (3) 16 %
H II 17, 548/52 (31) 16 %
ERA II 7, 252/3 (5) 16 %
H, Kolga-Jaani 2, 182/3 (110) 16 %
EÜS IV 1665/7 (167) 15 %
E 70006/7 (2) 15 %
ERA II 291, 402/3 (7) 15 %
ERA II 55, 643 (2) 15 %
H II 24, 769/71 (14) 15 %
E 69582/3 15 %
E 69956/7 15 %
E 69174/6 (2) 15 %
E 70025/6 (1a) 15 %
H III 5, 537 (8) 15 %
ERA II 6, 572 (18) 15 %
H I 2, 115 (10) 15 %
H III 8, 551/3 (9) 15 %
EKS 37, 39 (20) 15 %
E 13925/6 (30) 15 %
EKmS 4&amp;#xB0; 3, 375 (15) 15 %
ERA II 39, 79/80 (1) 15 %
E 60892/5 (11) 15 %
ERA II 81, 719 (16) 15 %
ERA II 304, 34/5 (591) 15 %
E 61198/9 (7) 15 %
ERA II 207, 117/8 15 %
EKmS 8&amp;#xB0; 2, 527/9 (1) 15 %
ERA II 31, 251/2 (1) 15 %
TEM 6, 17/8 (11) 15 %
E 69819/22 15 %
E 69132/3 (5) 15 %
H III 2, 829 (24) 15 %
ERA II 17, 301 (183) 14 %
E 69796/8 14 %
ERA II 16, 388/9 (21) 14 %
ERA II 39, 61/3 (1) 14 %
EÜS IV 1998/2000 (34a) 14 %
ERA II 195, 433/4 (1) 14 %
H II 19, 897 (8) 14 %
E 69867/8 14 %
E 56912 (1) 14 %
EÜS VIII 837/8 (481) 14 %
E 78252/4 (1) 14 %
E 69497/8 14 %
ERA II 207, 121/2 14 %
H II 16, 401/2 (4) 14 %
E 80333/4 (1) 14 %
ERA II 188, 521/3 (2) 14 %
H II 74, 231/3 (5) 14 %
ERA II 166, 44 (4) 14 %
E 69604 14 %
E 69908/9 14 %
E 79880/1 14 %
E 69276/9 14 %
EÜS VIII 62/3 (2) 14 %
E 80144/5 (2) 14 %
E 69910/3 14 %
H II 22, 403/4 (11) 14 %
E 69598 (2) 14 %
EÜS III 451/3 (118) 14 %
EÜS XII 495/7 (71) 14 %
E 69867 14 %
E 78274/6 (2) 14 %
ERA II 195, 388a (11) 14 %
E 86456/7 (2) 14 %
EKmS 4° 4, 707/8 (12) 14 %
H II 28, 396/7 (82) 14 %
H II 65, 7 (14) 14 %
EÜS IX 1076 (19) 14 %
E 69231/3 (2) 14 %
E 69262/5 14 %
H II 58, 367/8 (7) 14 %
EÜS VII 581/2 (3) 13 %
H II 40, 1072/3 (1) 13 %
ERA II 207, 5/6 13 %
ERA II 16, 126 (4) 13 %
E A 569 (29) 13 %
E 70002/3 (2) 13 %
EKmS 4° 4, 721 (26) 13 %
ERA II 177, 486 (52) 13 %
E 79714/6 13 %
E 78245/5a (1) 13 %
E 79592/5 13 %
ERA II 159, 482/4 (35) 13 %
ERA II 6, 686 (10) 13 %
E 70031 13 %
ERA II 83, 567/71 (3) 13 %
ERA II 77, 448 (96) 13 %
H I 2, 400 (19) 13 %
ERA II 147, 59 (4) 13 %
ERA II 191, 284 (15) 13 %
ERA II 7, 51 (1) 13 %
ERA II 212, 455/7 (55) 13 %
H I 5, 218 (6) 13 %
EKS 31, 3 (5) 13 %
ERA II 256, 319/20 (5) 13 %
H II 26, 717 (9) 13 %
H II 26, 1112/3 (13) 13 %
H II 24, 812/3 (9) 13 %
ERA II 7, 439 (95) 13 %
EÜS VIII 844/5 (496) 13 %
E 69742/3 13 %
ERA II 39, 332 (2) 13 %
EKmS 4&amp;#xB0; 1, 529/31 (1) 13 %
EÜS IV 1584/5 (42) 13 %
EÜS VII 2371/2 (191) 13 %
EÜS X 2229 (14) 13 %
EÜS X 2246 (24) 13 %
ERA II 5, 235 (5) 13 %
ERA II 16, 291/3 (2) 13 %
E 68932/3 (3) 13 %
E 71461 (2) 12 %
E 79584/91 12 %
E 79602/6 12 %
EÜS IX 1001/2 (90) 12 %
ERA II 222, 639/40 (43) 12 %
H III 18, 639/43 (12) 12 %
EÜS VI 1080 (250) 12 %
E 78430/1 12 %
EKmS 4° 4, 720 (25) 12 %
H II 23, 608/11 (1) 12 %
H III 18, 293/94 (3) 12 %
E 80137/8 (1) 12 %
Veske 1, 225 (104) 12 %
E 69584 12 %
E, StK 3, 78 (2) 12 %
E 80335/7 (2) 12 %
ERA II 130, 243 (22) 12 %
EÜS VII 2523 (505) 12 %
E 78293/4 (2) 12 %
ERA II 212, 505 (3) 12 %
ERA II 14, 32/3 (4) 12 %
H IV 3, 602/5 (29) 12 %
E 78246/7 (2) 12 %
E 69887/90 12 %
EÜS IX 562 (58) 12 %
E 85248/50 (1) 12 %
E 69507/8 (1) 12 %
E 69596 (2) 12 %
E 69859/60 (1) 12 %
E 70025 (1) 12 %
E 78613 (1) 12 %
E 81462/4 (1) 12 %
E 44774 (16) 12 %
EKS 47, 45 12 %
E 69846/8 12 %
ERA II 306, 68/71 (63) 12 %
E 69599 (1) 12 %
E 79643/5 12 %
E 78250/1 (1) 12 %
E 82999/3000 (2) 12 %
H III 7, 516/18 (3) 12 %
H II 47, 172/3 (2) 12 %
E 69996/8 (1) 12 %
EÜS III 63/4 (22) 12 %
E 8&amp;#xB0; V 63/4 (254) 12 %
E, StK 42, 192 (21) 12 %
ERA II 159, 757 (31) 12 %
E 69623/4 (1) 12 %
E 69282/5 (2) 12 %
E 85291/2 12 %
EÜS X 2454 (31) 12 %
EÜS VIII 660/1 (228) 12 %
E 69745/6 12 %
E 69504/5 12 %
ERA II 37, 172/3 (32) 12 %
E 69148/50 (1) 12 %
E 69932/5 12 %
E 40976/8 (8) 12 %
H II 74, 247/8 (18) 12 %
ERA II 261, 639 (11) 12 %
E 85214/5 (5) 12 %
E 69602 (2) 12 %
E 68991/4 (2) 12 %
E 70037/8 12 %
ERA II 207, 63/6 12 %
H II 11, 592/3 (20) 12 %
H II 74, 451 (1) 12 %
E, StK 5, 79/80 (1) 11 %
E 69880/1 11 %
H I 9, 44 (15) 11 %
E 69835/7 11 %
ERA II 123, 185/6 (226) 11 %
E 69296/9 (3) 11 %
E 83453 (4) 11 %
E 18541 (12) 11 %
ERA II 207, 134/5 11 %
E 54403 11 %
E 69656/8 (1) 11 %
E 80143/4 (1) 11 %
EÜS VII 2600 (215/ 505) 11 %
E 11161 (6) 11 %
ERA II 56, 313/4 (79) 11 %
H II 56, 377/8 (52) 11 %
ERA II 189, 543 (105) 11 %
EÜS VIII 733 (324) 11 %
EÜS VI 458/9 (33) 11 %
H, Kolga-Jaani 2, 144/5 (78) 11 %
E 14221 (1) 11 %
E 69768/70 (1) 11 %
ERA II 3, 510/2 (9) 11 %
EÜS X 2403 (1b) 11 %
H III 11, 384/5 (27) 11 %
H II 21, 828/30 (6) 11 %
EÜS III 24 (49) 11 %
H II 59, 506 (49) 11 %
EÜS X 1756/7 (346) 11 %
E 69509/10 11 %
H II 9, 848 (135) 11 %
E 69857 (1) 11 %
E 69742 11 %
E 69823/4 11 %
E 70004/6 (1) 11 %
ERA II 251, 19/20 (7) 11 %
E 69401/3 (1) 11 %
EÜS VIII 747/8 (347) 11 %
EÜS X 2750/1 (359) 11 %
H III 23, 497/500 (1) 11 %
H II 66, 529 (23) 11 %
ERA II 125, 68/9 (142) 11 %
EÜS IV 145 (140) 11 %
H II 22, 586 (11) 11 %
E 70578/80 (1) 11 %
H, Kolga-Jaani 3, 194/5 (180) 11 %
H II 56, 568 (2) 11 %
EÜS II 676 (174) 11 %
ERA II 39, 165/7 (77) 11 %
E 69884/5 11 %
TEM 12, 7 (7) 11 %
ERA II 130, 467/70 (1) 11 %
H, Ostrov 85/6 (20) 11 %
H II 15, 127/29 (5) 11 %
H II 24, 677/9 (7) 11 %
H IV 1, 811/3 (12) 11 %
ERA II 258, 156/7 (516) 11 %
EÜS XII 453 (46) 11 %
EÜS X 2457/8 (37) 11 %
E 69763/4 11 %
ERA II 132, 182 (44) 11 %
E 78259/61 11 %
E 79706/8 11 %
EÜS X 2716/7 (302) 11 %
H II 18, 600 11 %
E 68955/7 (3) 11 %
E 70028/30 11 %
E, StK 31, 3/4 (3) 11 %
EÜS VIII 625/6 (163) 11 %
E 69684/5 11 %
EÜS VIII 1075/7 (69) 11 %
E 68921/3 11 %
ERA II 39, 326/8 (8) 11 %
H II 13, 428 (1) 11 %
E 80797 (1) 11 %
ERA II 212, 219/23 (24) 11 %
H IV 2, 485/7 (1) 11 %
E 69355/6 (3) 11 %
H II 21, 380/4 (1) 11 %
EÜS X 2416/8 (4) 11 %
TEM 11, 2 (4) 11 %
E 7756/7 (3) 11 %
EKmS 8&amp;#xB0; 2, 505/9 (1) 11 %
H, R 1, 59/60 (1) 11 %
ERA II 186, 43 (1) 11 %
H II 43, 782/3 (13) 11 %
ERA II 3, 725/6 (82) 11 %
E 14017/9 (9) 11 %
H II 58, 366/7 (6) 11 %
E 14702 11 %
E 69538/9 (1) 11 %
E 69045/7 (2) 11 %
E 69660/3 11 %
EKS 43, 7 (11) 11 %
ERA II 195, 314/6 (26) 10 %
E 69501 10 %
E 71446/9 (11) 10 %
E 69749b/c 10 %
E 71432/3 (1) 10 %
E 69983/5 10 %
ERA II 305, 374/5 (7) 10 %
ERA II 31, 559 (8) 10 %
Veske 4, 29/31 (111) 10 %
ERA II 142, 184 (14) 10 %
ERM 21, 180/1 10 %
Veske 1, 309 (144) 10 %
ERA II 212, 457/61 (56) 10 %
TEM 6, 64 ja 75/6 10 %
E 68977/80 (2) 10 %
E 71223/4 (2) 10 %
EÜS IV 1667 (168) 10 %
H II 13, 520 (27) 10 %
E 70017 (1) 10 %
E 70045/7 10 %
ERA II 7, 226 (13) 10 %
H, Ostrov 197/8 (10) 10 %
E 69358/60 (2) 10 %
EKS 1, 143 10 %
H I 1, 545/6 (8) 10 %
ERA II 207, 24/6 10 %
E, StK 5, 81 (3) 10 %
E 79607/10 10 %
H II 2, 133/4 (225) 10 %
ERA II 207, 34 10 %
EÜS VI 1661 (110) 10 %
ERM 21, 15/6 (18) 10 %
E 79548/52 10 %
E 69008/12 10 %
EÜS VI 1400/1 (56) 10 %
E 68908/14 10 %
EÜS VI 1081/2 (251) 10 %
H II 55, 424/5 (12) 10 %
H III 14, 828/9 (3) 10 %
H III 4, 465/7 (12) 10 %
E 78241 (1) 10 %
ERA II 207, 43/7 10 %
ERA II 16, 520 (10) 10 %
E, StK 41, 25/30 (15) 10 %
ERA II 42, 158/9 (7) 10 %
E 69618 (1) 10 %
E 69973/5 10 %
H II 20, 832/3 (30) 10 %
ERA II 17, 122/3 (66) 10 %
ERA II 195, 330/2 (17) 10 %
H I 3, 41 (31) 10 %
E 69603 (2) 10 %
ERA II 56, 309/10 (68) 10 %
E 54949/51 10 %
E 69517/8 10 %
E 69420/2 (1) 10 %
H II 58, 668/70 (1) 10 %
E 61191/2 (2) 10 %
EÜS X 2275 (80) 10 %
E 68980/4 (3) 10 %
ERA II 207, 106/8 10 %
ERA II 306, 366/8 (55) 10 %
E 51645/6 (13) 10 %
E 79625/30 10 %
H II 7, 43 (1) 10 %
H II 55, 38 (8) 10 %
H III 14, 545/46 (3) 10 %
E 23140/3 (2) 10 %
EKS 40, 16/7 (6) 10 %
H III 13, 331/6 (1) 10 %
H III 15, 721 (2) 10 %
E 68986/90 (1) 10 %
ERA II 281, 420 (10) 10 %
E 69127/8 (1) 10 %
E 70055/7 (1) 10 %
H II 26, 972/3 (6) 10 %
H II 58, 774 (4) 10 %
ERA II 16, 442 (1) 10 %
ERA II 254, 53 (22) 10 %
E 69196/7 (1) 10 %
H II 9, 341 (13) 10 %
EÜS V 1138/9 (177) 10 %
ERA II 10, 649/51 (11) 10 %
EÜS V 371/2 (61) 10 %
E 69627/9 10 %
E 84800/1 (1) 10 %
E 69160/4 (2) 10 %
ERA II 207, 131/2 10 %
E 69780/81 (1) 10 %
E 69634/6 10 %
H II 2, 17 (31) 10 %
E 69803/9 10 %
E 69240/2 10 %
ERA II 23, 368/9 (11) 10 %
E 69597 (2) 10 %
H, Peet 47 (50) 10 %
H II 48, 21/2 (2) 10 %
E 19329 (11) 10 %
H I 7, 584 (5) 10 %
H III 31, 101/4 (19) 10 %
E 69666 (1) 10 %
ERA II 138, 27 (42) 10 %
ERA II 78, 244/5 (3) 10 %
H II 2, 20 (35) 10 %
H II 10, 601/2 (358) 10 %
EÜS VI 1372/3 (24) 10 %
E 69170/2 (3) 10 %
H III 7, 178/79 (13) 10 %
E 39675/6 (12) 10 %
ERA II 85, 588/9 (7) 10 %
E 36885/7 (6) 10 %
E 71515/6 (12) 10 %
ERA II 130, 347 (52) 10 %
E 70067 10 %
H II 41, 839/45 (1) 10 %
ERA II 58, 305/6 (16) 10 %
H II 46, 293/8 (1) 10 %
E 68984/5 (4) 10 %
E 69951/5 (1) 10 %
H III 25, 581 (10) 10 %
H II 27, 930/1 (63) 10 %
E 83445/6 (2) 10 %
ERA II 16, 202/4 (24) 10 %

Contains poems

EÜS III 21 (39) 79 %
E 69596 (3) 78 %
E 69917/9 (1) 78 %
H II 59, 503 (39) 71 %
ERA II 250, 641 (38) 70 %
EÜS V 741 (19) 68 %
EÜS XI 523 (248) 64 %
E 69696 56 %
ERA II 192, 491 (18) 56 %
Leoke 3, 248 53 %
ERA II 55, 108 (28) 52 %
E 78421/2 (1) 51 %
EÜS IX 1347 (294) 50 %
ERA II 207, 119 50 %
E 80186/7 (2) 50 %
EÜS VIII 503 (101/3) 50 %